Bổ sung 02 tội người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự

Hiện nay, khoản 2, Điều 12, Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) quy định người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các Điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017). Cụ thể:

– Tội “Giết người”;

– Tội “Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác”;

– Tội “Hiếp dâm”;

– Tội “Hiếp dâm người dưới 16 tuổi”;

– Tội “Cưỡng dâm”;

– Tội “Cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”;

– Tội “Mua bán người”;

– Tội “Mua bán người dưới 16 tuổi”;

– Tội “Cướp tài sản”;

– Tội “Bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản”;

– Tội “Cưỡng đoạt tài sản”;

– Tội “Cướp giật tài sản”;

– Tội “Trộm cắp tài sản”;

– Tội “Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản”;

– Tội “Sản xuất trái phép chất ma túy”;

– Tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy”;

– Tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”;

– Tội “Mua bán trái phép chất ma túy”;

– Tội “Chiếm đoạt chất ma túy”;

– Tội “Tổ chức đua xe trái phép”;

– Tội “Đua xe trái phép”;

– Tội “Phát tán chương trình tin học gây hại cho hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử”;

– Tội “Cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử”;

– Tội “Xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác”;

– Tội “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản”;

– Tội “Khủng bố”;

– Tội “Phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia”;

– Tội “Chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự”.

Tuy nhiên, khoản 2 Điều 12 của dự thảo Bộ luật Hình sự sửa đổi quy định, người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các Điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này.

Như vậy, so với quy định hiện hành, dự thảo Bộ luật Hình sự sửa đổi đã giữ nguyên 28 tội danh và bổ sung thêm 2 tội danh người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự, gồm: tội “Tàng trữ, vận chuyển, mua bán hoặc chiếm đoạt tiền chất dùng vào việc sản xuất trái phép chất ma túy” (Điều 253) và tội “Sản xuất, tàng trữ, vận chuyển hoặc mua bán phương tiện, dụng cụ dùng vào việc sản xuất hoặc sử dụng trái phép chất ma túy” (Điều 254).

Việc tăng cường các chế tài hình sự đối với loại tội phạm ma túy là cần thiết

Đánh giá về đề xuất này, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường (Giảng viên môn Luật Hình sự, Trường Đại học Thuỷ Lợi) cho biết, thực tiễn thời gian qua người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi mua các hóa chất về tự pha chế, sản xuất trái phép chất ma túy và sản xuất, vận chuyển các phương tiện, dụng cụ vào việc sản xuất hoặc sử dụng trái phép chất ma túy diễn ra không ít. Vì vậy, cần hình sự hóa các tội danh này đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi.

“Mặc dù, xu hướng chung của thế giới là giảm bớt các chế tài hình sự, đẩy mạnh phi hình sự hóa và ngày càng khoan hồng nhân đạo hơn đối với người chưa đủ 18 tuổi. Tuy nhiên, với tình hình tội phạm là người dưới 18 tuổi ở Việt Nam diễn biến phức tạp, để đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống ma túy có hiệu quả thì việc bổ sung thêm hai tội danh này có thể áp dụng đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi là hợp lý với giai đoạn hiện nay”, Luật sư Cường bày tỏ quan điểm.

Việc hình sự hóa hành vi này đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi sẽ có tính chất răn đe mạnh mẽ đối với nhóm người này, đồng thời nâng cao ý thức trách nhiệm của các bậc phụ huynh, của cơ quan đoàn thể, của nhà trường trong việc quản lý, giáo dục trẻ em và ngăn chặn những hệ lụy do họ gây ra đối với xã hội liên quan đến ma túy. Trước tình hình tội phạm về ma túy diễn biến phức tạp, có xu hướng trẻ hóa như thời gian hiện nay thì việc tăng cường các chế tài hình sự đối với loại tội phạm này là cần thiết.